मत विभाजनः तराजुमा दलहरू.... चुनावी युद्ध शुरू, तैनाथ प्रशासन.... साङ्‌सेरमा गोरामुमो शाखाले पालन गर्‍यो स्थापना दिवस ....मोर्चालाई घेर्ने काम गर्दैछ-भूजेल .. Gorkha Forum in Congress campaign .... PC to visit hills, focus on Gorkhaland

मत विभाजनः तराजुमा दलहरू

मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|बङ्गालको विधानसभामा पहाड़ी विधायक बन्नको निम्ति प्रतिद्वन्द्विहरू चुनाउ मैदानमा उत्रिसकेका छन्‌। कंग्रेसले भीड़न्तको निम्ति तयार रहेको हात उठाएर सूचित गरिसकेको छ। भाकपाका उम्मेद्वार सिलगढ़ीबाट नै कालेबुङ आसनमा विधायकत्व हत्याउन कालेबुङ धाइरहेका छन्‌ भने मूल थलोबाट राजनैतिक रूपले निर्वासित गोरामुमो उम्मेद्वार चङ्गामा चढ़ेर युद्धको निम्ति सिलगढ़ीबाट पहाड़ प्रस्थान गरिसकेका छन्‌। शुरूमा बङ्गालको भोट नलड्ने प्रतिबद्धता जनतामा राखेर राजनैतिक वर्चस्व कायम राखिसकेको पहाड़कै बलियो मानिएको गोजमुमो, राजनैतिक परिस्थितिसित जुझ्नैको निम्ति चुनाउ लड्ने सम्झौताको टेबलमा आइसकेको छ। गोजमुमोसित मुद्दा छुट्टै राज्य निर्माण रहेको छ। यद्यपि, मोर्चालाई सोझै गोर्खाल्याण्ड हुने कुरामा विश्वास छैन। गोर्खाल्याण्ड अघि कुनै पनि व्यवस्था स्वीकार गर्नुपर्ने बाध्यता रहने कुरालाई अघि राख्दै, मोर्चाले सैद्धान्तिक कसरत कायम राखिरहेको छ।
छुट्टै राज्य मात्र होइन, शान्ति र गणतन्त्रलाई खोज्न, गोर्खालीग पनि मोमबत्ती बोकेर मैदानमा देखापरेको छ। राजनैतिक पर्यवेक्षक वा समीक्षकहरूले विधानसभा चुनाउको बहानामा मुख्य रूपले तीनोटा नयॉं परिस्थिति निर्माण हुने अनुमान गरिरहेका छन्‌। एक हो, गोरामुमो जो चुनाउकै बहानामा, पहाड़मा गुमेको दलीय गरिमा फर्काइल्याउने मनोस्थितिमा छ। पहाड़को राजनैतिक क्षेत्रबाट झन्नै चुड़िएको चङ्गा झैं भइसकेको गोरामुमो चङ्गामा नै चढ़ेर राजनैतिक वर्चस्व पुनर्स्थापित गर्ने ताकमा छ। दोस्रो हो, गोर्खालीग जसलाई जनता बिनाको दल भनेर गोर्खा जनमुक्ति मोर्चाले आरोप लगाउने गरेको छ। अहिलेसम्म गोर्खालीगले आफ्ना समर्थकहरूलाई लिएर शक्ति प्रदर्शन गरेको छैन, यसैले मोर्चाको आरोपलाई नकार्न कतैबाट पनि सकिँदैन। गोर्खालीग यही चुनाउको माध्यमबाट दलीय शक्ति परिक्षण गर्न मैदान उत्रिएको छ। विधानसभाबाट न त गोर्खाल्याण्ड ल्याउन सकिन्छ, न त शान्ति र गणतन्त्र पहाड़मा स्थापित नै गर्न सकिन्छ, सकिन्छ भने केवल आफ्नो पक्षमा जनमत चुड़ान्त पार्न सकिन्छ। दलमा जनताको पक्ष प्रमाणित गर्न सकिन्छ।
यो विधानसभा चुनाउ गोर्खालीगको निम्ति अग्निपरीक्षा नै बन्नेछ किनभने मोर्चाको जनताहीन दल-को आरोपबाट लीगलाई मुक्त हुनु छ। लीग आफ्नो पक्षमा जनता कति छ भन्ने कुरा प्रमाणित गर्न कम्मर कसेरै अघि आएको छ। लीग यो परीक्षामा कुन दर्जामा उत्तीर्ण हुन्छ, मतगणनाको  दिन नै तय हुन्छ। तेस्रो हो गोजमुमो, जो यो चुनाउलाई आन्दोलन मानेर उत्रिएको छ। मोर्चाले आन्दोलन यसकारण मानेको छ कि मोर्चाले पहाड़को जनमत गोर्खाल्याण्डको पक्षमा पूर्ण प्रतिशत रहेको देखाउनुपर्नेछ। यसपल्ट धेरै दल चुनाउ मैदानमा रहेकोले मत विभाजनको स्थिति छ। यस्तोमा लोकसभा चुनाउमा झैं मोर्चाले यसपल्ट पूर्ण प्रतिशत मत पाउने कुरा निक्कै अविश्वसनीय बनेको छ। यता मोर्चाले सोझै गोर्खाल्याण्ड हुँदैन पनि भनिरहेको छ, अर्कोतिर विधानसभामा जनमत पनि विभिन्न मुद्दामा विभाजित भइरहेको छ।
मत विभाजन नै सोझै गोर्खाल्याण्ड पुग्ने मार्गको बाधा त बन्दैन? निःसन्देह यो प्रश्नको उत्तर खुबै जटिल छ। यसरी देखिएकै राजनैतिक परिस्थितिलाई विश्लेषण गर्दै क्रामाकपाले जनतालाई भोट नहाल्ने अपील त गरिरहेको छ तर क्रामाकपाले भोट हाल्दा र नहाल्दा मुद्दालाई कहॉंनेर फाइदा र नोक्सान छ स्पष्ट पार्न सकेको छैन। क्रामाकपाले भोट हाले पनि नहाले पनि पहाड़को तीन आसनबाट विधायक त जान्छन्‌ नै, यस हिसाबले क्रामाकपाले दलको छबीलाई अक्षुण्ण राख्ने कुटनीति नै विधानसभा चुनाउमा अप्नाएको पर्यवेक्षकहरूको धारणा छ।
हार र जीत कसको हुन्छ, यी कुराहरू साह्रै महत्त्वपूर्ण होइनन्‌ तर यही विधानसभा चुनाउले गोर्खाल्याण्ड आन्दोलनको उमेर निर्धारण गर्ने भने पक्कापक्की छ। दलीय भीड़न्त निक्कै चाखलाग्दो त हुने नै छ, गम्भीर पनि हुनेछ। दलीय वर्चस्वको खेलमा दलीय अन्तरविरोधको हिलोले पहाड़को गरिमालाई कलङि्‌कत पार्ने चलखेल चर्किने सम्भावना छ। यसैकारण नै प्रशासन निक्कै तैनाथ बसेको छ। सुरक्षा बल वा पुलिसका जवानहरूलाई परिस्थिति नियन्त्रण र सहज परिवेश निर्माण गर्नको निम्ति प्रशिक्षण दिइने क्रम जारी छ। गोजमुमोले जनताको मुद्दालाई टेबलमा ल्याएर कसरी मन्थन गर्ने हो, लीगले मोमबत्तीको उज्यालोमा जनताको आकांक्षा भेट्‌ने हो, होइन, गोरामुमो चङ्गा झैं बत्तिएर कतै हराउने हो वा चङ्गामा चढ़ेरै अस्तित्व निर्माणमा सफलता प्राप्त गर्ने हो जनताले यसै विधानसभा चुनाउबाट सबै कति पानीमा छन्‌ छर्लङ्ग हुने गरी देख्न पाउनेछन्‌।
चुनावी युद्ध शुरू, तैनाथ प्रशासन
मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|यसपल्टको विधानसभा चुनाउ लड्न पॉंचवटा दलले उम्मेद्वारहरू खड़ा गरेको छ। गोजमुमोबाट डा. हर्कबहादुर छेत्री, अभागोलीबाट त्रिभुवन राई, गोरामुमोबाट प्रकाश दाहाल, कंग्रेसबाट शान्तिकुमार शर्मा अनि माकपाबाट विक्रम छेत्री एकअर्कामा भिड्नेछन्‌। कट्टर विरोधी शक्तिहरू एकार्कामा भीड्ने भएकोले परिस्थिति जटिल बन्ने सम्भावना छ। यद्यपि महकुमा अधिकारीले सबै दलले चुनाउ आयोगले लागू गरेको चुनाउ आचार संहितालाई अक्षरस्‌ पालन गर्नुपर्ने सुझाव दिएका छन्‌।
महकुमा अधिकारी शेर्पाले कालेबुङ विधानसभा समष्टिमा 19 वटा संवेदनशील बुथ रहेको जनाएका छन्‌। तिनी अनुसार यो समष्टिमा 24 वटा बुथ दुर्गम क्षेत्रमा रहेका छन्‌। संवेदनशील अनि दुर्गम दुवै क्षेत्रमा शान्ति कायम राख्न प्रशासनिक पहललाई तीब्र राखिएको छ। 18 अप्रेलको दिन विधानसभामा पहाड़का जनताले आफ्नो मत खसाल्नेछन्‌। यस अवधि कते पनि अशान्ति हुन नदिने पक्षमा प्रशासन कटिबद्ध छ। शान्ति र गणतान्त्रिक परिवेशलाई अक्षुण्ण राख्न उम्मेद्वारहरूले आचार संहितालाई पालन गर्ने अपील गरि गरिएको छ। यस अवधी कुनै पनि उम्मेद्वारले प्रशासनिक अनुमति बिना वाहन समेत प्रयोग गर्न पाउने छैनन्‌। अनुमतिबिना नै प्रयोग गरे कार्वाही हुने चेतावनी दिइएको छ। चुनाउलाई लिएर राजनैतिक हावा निक्कै तात्तिएको छ।
दलहरूले आफ्नो उम्मेद्वारहरूलाई विधानसभा पठाउन राजनैतिक कसरत तीब्रता दिइसकेको छ। दलहरूले प्रचार अभियान पनि शुरू गरिरहेको छ भने चुनाउमा शान्ति कायम राख्न प्रशासन पनि तयारीमा छ। पहाड़मा शान्ति बनाइराख्न सबै पुलिङ बुथहरूमा अर्द्धसैनिक बल तैनाथ राख्ने कार्य प्रशासनले शुरू गरिसकेको छ। हाल प्रशासनले कतै पनि अशान्ति हुन नदिन विभिन्न क्षेत्रहरूमा नाका निरीक्षण, फुट पेट्रोलिङ, मोबाइल चेकिङ तथा विभिन्न जॉंच कार्यलाई तीब्रता दिइरहेको छ। यहॉंको मेला ग्राउण्डमा आज पनि पुलिसकर्मीहरूलाई चुनाउ अघि शान्ति कायम राख्न प्रशिक्षण दिइयो।
साङ्‌सेरमा गोरामुमो शाखाले पालन गर्‍यो स्थापना दिवस
मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|दार्जीलिङ अनि खरसाङतिर गोरामुमोले शक्ति प्रदर्शन गर्दै आफ्नो कार्यक्रमहरू गरिरहेको भए पनि कालेबुङमा अहिलेसम्म गोरामुमोले कुनै कार्यक्रम गरेको थिएन तर आज साङसेर सिन्कोना बगानका गोरामुमो समर्थकहरूले लोवर मन्सीधुरामा अवस्थित पार्टी कार्यालयमा दलको 31औं स्थापना दिवस पालन गरेर कालेबुङमा पनि गोरामुमोको वर्चस्व अझ पनि रहेको स्पष्ट सङ्‌केत दिएको छ। साङसेर गोरामुमो शाखाको आयोजनामा सम्पन्न भएको आजको कार्यक्रममा कालेबुङ, मन्सोङ नयॉं कमान आदि क्षेत्रका 50-60 जना समर्थकहरूको उपस्थिति रहेको थियो। साङसेर शाखा अध्यक्ष धन प्रधानले भने, आजको कार्यक्रममा जनसाधारणलाई समावेश नगरी केवल प्रतिनिधिहरूलाई मात्र लिएर आयोजना गरिएको हो। उनले पहिला गणतन्त्र फर्किनु जरूरी रहेको बताउँदै त्यसपछि मात्र चुनाउलाई प्राथमिकता दिने बताए। तिनले अहिले परिस्थिति अनुकूल रहेकोले आफूहरू खुलेर अघि आएको बताए।  निर्वासित गोरामुमोका नेताहरू जबसम्म पहाड़ चढ्दैनन्‌ तबसम्म गोरामुमो समर्थखहरू खुलेर अघि आउन नसक्ने जनगुनासो रहेको पनि तिनले जनाए।
मोर्चालाई घेर्ने काम गर्दैछ-भूजेल
मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|मोर्चाको चुनाउ समिति अध्यक्ष डा.आर.बी भूजेलले अहिले मोर्चालाई दुर्वल बनाउनको निम्ति चारैतिरबाट आक्रममण गर्ने कार्य भइरहेको जनाएका छन्‌। हिजो क्रामाकपा प्रतिनिधिहरूले मोर्चाले चुनाउ नलड्ने भनेर जनतामा कटिबद्धता देखाइसकेपनि चुनाउ लड़ेको अनि जसको चुनावी घोषणापत्रमा बङ्गभङ्ग हुँन नदिने भनेर उल्लेख गरिएको छ उसैलाई तराईमा समर्थन गरेर मोर्चाले मुद्दा होइन सत्ता केन्द्रित राजनीति गरिरहेको आरोप लगाएका थिए। भूजेलले आज सोही आरोपको खण्डन गर्दै मोर्चाले भोट नलड्ने भने पनि अघिल्ला दिनहरूमा चुनाउ नलड़ेर गरेको भूल मोर्चाले नहोर्‍याउने भएको स्पष्ट पारे। तिनले भने, चुनाउलाई बङ्गालले मुद्दा विथोेल्न हतियारकोरूपमा प्रयोग गर्छ भने चुनाउलाई नै हतियार बनाएर त्यसको जवाब दिन मोर्चा चहान्छ।
तिनले मुद्दाको निम्ति जनमत विना नै बोलेको भन्दा जनमत पाएको बोलेको कुरामा ओजन हुने भएकोले नै मोर्चा चुनाउ लड्न तयार रहेको बताए। तिनले भने, अहिले चुनाउ लड्ने नलड्ने दलहरूले मोर्चालाई विथोल्न चारैतिरबाट आक्रमण गरिरहेको छ। तरै पनि 90 प्रतिशत मत दिएर मोर्चा आफ्ना विधायकहरू पठाउन मोर्चा कटिबद्ध छ। तिनले कंग्रेसलाई तराईमा समर्थन गरेकोमा आपत्ति गर्ने दललाई मोर्चाले आन्दोलन दिल्ली केन्द्रित गरेको अनि मोर्चाले दिल्लीमा केन्द्र सरकारको ढोका खोल्ने रणनीति अप्नाएको  जनाए। प्राधिकरणबारे पनि प्रश्नहरू उठाइने गरेको भन्दै तिनले मोर्चाले विधानसभा अधि मोर्चाले दाबी गरेको अनुसार व्यवस्था दिएको भए ग्रहण गर्ने भनेको तर त्यसो नभएकोले मोर्चाले प्राधिकरणको कुरालाई त्यागि सकेको स्पष्ट भनिसकेको पनि बताए। तिनले मोर्चाको कदमलाई सबैले बुझ्ने कोशिष गरेर मोर्चालाई बाधा नपुर्‍याइदिने अपील पनि गरेका छन्‌।
पश्चिम बङ्गाल विधानसभा चुनाउ-2011ः कालेबुङ विधानसभा समष्टी जनताकै मुद्दालाई सम्बोधन गरेर जनता तान्ने लड़ाईमा प्रतिद्वन्द्विहरू
मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|जनताको मूल आकांक्षा छुट्टैराज्य रहेको छ अनि यही मुद्दालाई चुनाउसित जोड़ेर जनमत संग्रह गर्न यसपल्टका विधानसभाको चुनावी मैदानमा प्रतिद्वन्द्विहरू उत्रिसकेका छन्‌। गोर्खाल्याण्डको मुद्दालाई अघि राखेर गोर्खा जनमुक्ति मोर्चा र अखिल भारतीय गोर्खालीग मैदानमा छन्‌। त्यही मैदानमा गोर्खाल्याण्डको मुद्दा भन्ने वित्तिकै जनताको समर्थन पाउन सकिने सूत्रलाई चुनौती दिँदै बेग्लै मुद्दा साथ लगाएर उत्रिएका छन्‌ भारतीय कम्यूनिष्ट पार्टी, राष्ट्रिय कंग्रेस र गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चाका प्रतिनिधिहरू। लीग र मोर्चा गोर्खाल्याण्डको निम्ति राज्य सरकारमा दबाव बनाउन कटिबद्ध छन्‌ त्यसरी नै अहिलेको निम्ति छैटौं अनुसूची अनि पछि त्यसैबाट गोर्खाल्याण्ड पुग्न चहान्छ गोरामुमो।
कंग्रेस भने यदि गोर्खाल्याण्ड हुनै नसके त्यसको विकल्पमा युटीको मुद्दा बोकेर चुनाउ मैदानमा छ। भाकपासित कुनै ठूलो मुद्दा छैन तर पहाड़का विकासले नै सबै आकांक्षा पूर्ण गर्ने विश्वासमा छ। कुनै दलको यस्तो मुद्दा छैन जसलाई जनताले सोझै खारेज गरोस्‌। गणतन्त्र बहालीदेखि विकास,विकासदेखि छुट्टै राज्यसम्म नै जनताका समस्यासित जोड़िएका कुरा हुन्‌। सबैले चुनाउ चिह्न पाइसकेका छन्‌। मोर्चाले यही चुनाउद्वारा जनाकांक्षालाई टेबलमा ल्याएर छिनाफान गर्ने भएको छ भने गोर्खालीग मोमबत्तीबोकेर छुट्टैराज्यसित नै गणतन्त्र र शान्ति पनि खोज्ने बएको च। गोरामुमो भने चङ्गामा चढ़ेर दल पुनर्थापित गर्ने ताकमा छ। अब जनताकै मुद्दालाई अघि लगाएर आफ्नो दलप्रति मत तान्न दलहरूबीच भीड़न्त हुनेछ। यसमा कुन दल कति बलियो छ भन्ने कुरा स्पष्ट हुनेछ भने कुन उम्मेद्वार कति पानीमा छन्‌ भन्ने कुरा पनि छर्लङ्ग हुनेछ।
मैदान उत्रिएका प्रतिद्वन्द्विहरू के भन्छन्‌?
मनोज वोगटी, कालिमन्युज, कालेबुङ,5 अप्रेल|
कंग्रेसः शान्तिकुमार शर्मा
सम्पूर्ण गोर्खाहरूको साझा सवाल नै छुट्टैराज्य हो। अहिलेसम्म छुट्टैराज्य गठनको निम्ति कुनै प्रक्रिया हुन सकेको छैन। यदि यो सम्भव नभए कंग्रेससित विकल्प मुद्दा छ, त्यो हो युनियन टेरीटोरी-यसो भन्छन्‌ कंग्रेस उम्मेद्वार शान्तिकुमार शर्मा। यिनी कालेबुङ समष्टिबाट कंग्रेसको टिकटबाट विधानसभा चुनाउ लड़िरहेका छन्‌। कंग्रेसको हाइकमाण्डले तिनलाई टिकट दिएको हो। कालेबङको सिन्देबुङ भन्ने गॉंउमा बसोबासो गर्ने शर्मा चालिसवर्षदेखि राजनीतिमा छन्‌। तिनले दल फेरेनन्‌। 1972 मा कंग्रेसमा लागे। तबदेखि अहिलेसम्म तिनी कंग्रेसमा नै छन्‌। बी.ए.सम्म शिक्षा लिएका शर्मा आफ्ना पिता हरिलाल शर्माको सामाजिक चरित्रको कारण जनताको काम गर्ने क्षेत्रमा आउन प्रेरित बने। तिनी सामाजिक अनि राजैतिक दुवै क्षेत्रमा समानरूपले काम गरिरहेका छन्‌। दस बर्षसम्म तिनी सिन्देबुङ ग्रामपञ्चायतका प्रधान रहे। लगातार दुइपल्ट नै तिनले ग्रामपञ्चायत चुनाउ जितेका थिए। तिनलाई चुनाउको अनुभव यहीँदेखि छ। कंग्रेसमा लागेर 67 वर्षे शान्तिकुमार शर्मालेे चालिसवर्षको अनुभव लिइसकेका छन्‌ भने तिनी अहिले जिल्ला कंग्रेसको साधारण सचिव, प्रदेश कंग्रेसका सदस्य अनि खण्ड कंग्रेसको अध्यक्ष हुन्‌।
मेरो पिता पनि कंग्रेसमा नै थिए। म पनि कंग्रेसमा नै छु। कंग्रेसप्रति मेरो पुस्तेनी विश्वास छ। मेरो यही कटिबद्धतालाई विश्वास गरेर हाइकमाण्डले टिकट दिएको छ। जनताको काम गरिसकेकोले मलाई जनताले जिताउने छ-भन्छन्‌ तिनी। जिल्ला केन्द्रिय सहकारी व्याङ्‌कबाट 2005 मा नै सेवानिवृत्त शर्माले अबको रहल जीवन राजनीतिमा बिताउने निश्चय गरेका छन्‌। विकासका सबैपक्ष जो अहिलेसम्म पहाड़मा हुन सकेका छैनन्‌, सबैलाई विशेष मुद्दा बनाउने अनि विधानसभामा उठान गर्ने बताउँदै तिनी भन्छन्‌-गोर्खाल्याण्ड भएन भने युटी बहालीको निम्ति मेरो प्रयास अघि बढ्नेछ।
गोरामुमोःप्रकाश दाहाल
गोर्खाल्याण्ड माग्नेलाई पहाडबाट खेदायो, त्यसमा म पनि एक थिएँ। 2007देखि निर्वासित जीवन सिलगढ़ीमा बिताइरहेको छु। म फेरि जनताको दाबीलाई बुलुन्द गर्न चुनाउ लड़िरहेको छु-गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चाका उम्मेद्वार प्रकाश दाहाल यसो भन्छन्‌। तिनले सिलगढ़ीबाट आएर नै नामाङ्‌कन पत्र भरेका छन्‌। धेरैसमय मौन रहेर गोजमुमोको आन्दोलन हुन दिइरहेको भए पनि गोरामुमो प्रमुख सुबास घिसिङले बङ्गाल विधानसभा चुनाउको ठीक मौकामा उम्मेद्वारहरू खड़ा गर्दै तिनको मुद्दा छैटौं अनुसूचीलाई सम्बोधन गरिरहेका छन्‌। प्रकाश दाहाललाई कालेबुङ समष्टीका उम्मेद्वारकोरूपमा सुवास घिसिङले नै छनौट गरेका छन्‌। बोङबस्ती निवासी प्रकाश दाहालले जीवनमा राजनीति गरेको नै गोरामुमोबाट हो। गोरामुमोले गोर्खाल्याण्डको कुरा गरेकोले म यो दलमा आए-भन्छन्‌ तिनी। तिनले 1985देखि गोरामुमोबाट राजनैतिक जीवन शुरू गरे।1986 मा तिनलाई गोरामुमो बोङ समष्टीको डेभलोपमेन्ट कमिटीको चेयरम्यान नियुक्त गरियो। त्यसपछि 2000 देखि तिनी सात वर्षसम्म दागोपापको पार्षद बने। त्यसबेला मैले समाजको निम्ति धेरै काम गरेको छु, जसको कदर यो चुनाउमा जनताले गर्लान्‌-तिनी यसो पनि भन्छन्‌। एसयुएमआईबाट माध्यमिक दिएका दाहालले बाह्यबाट स्नातक गरेका हुन्‌। 49 वर्षीय दाहाल भन्छन्‌-गोर्खाल्याण्ड सोझै सम्भव छैन। धारा 244 को अनुच्छेद 2 को आधारमा, छैटौं अनुसूची अन्तर्गत दार्जीलिङ हिल काउन्सिलको दाबी हामी गरिरहेका छौं। किन भने छैटौं अनुसूचीबाट नै नर्थइष्टमा छुट्टै राज्यहरूको गठन भएको उदाहरण छ। सोझै राज्य हुन सक्दैन भने किन छैटौं अनुसूचीबाट नजाने, किन भने यो वैधानिक पनि छ। चुनाउमा छैटौं अनुसूचीबारे स्पष्ट अवगत गराइने अनि यसको निम्ति मत जनतासित मागिने छ।
अखिल भारतीय गोर्खा लीगः त्रिभुवन राई।
पहाड़मा शान्ति वहाली, सभ्य-भयमुक्त समाजको निर्माण अनि छुट्टै राज्य गठन नै पार्टीको मूल लक्ष्य हो-भन्छन्‌ त्रिभुवन राई। तिनी गोर्खालीगद्वारा खड़ा गरिएका कालेबुङ विधानसभा क्षेत्रका उम्मेद्वार हुन्‌। गत 31 मार्चको दिन नामाङ्गन पत्र बुझाएर तिनी चुनावी मैदानमा ओर्लिसकेका छन्‌। क्रामाकपा गोर्खालीग अनि अन्य विपक्षी दलहरूमा मतभेद सृजना भएपछि अन्तमा लीगले आफ्नै प्रार्थी खड़ा गर्ने घोषणा गर्दै कालेबुङबाट त्रिभुवन राईलाई खड़ा गर्‍यो। 4 अप्रेलपछि दलको घोषणापत्र जारी गर्दै प्रचारमा ओर्लनको निम्ति तम्तयारी गरिरहेका राई गुम्बाहट्टा निवासी हुन्‌। तिनी 2004 देखि नै राजनीतिमा आए। मदन तामङको पारदर्शी आचरण, स्पष्टवादिता अनि क्षमताशील व्यक्तित्वले मलाई लीगमा तान्यो-भन्छन्‌ तिनी। लीगको इतिहास पढ़ेर लीग नै उपयुक्त राजनैतिक सङ्गठन लागेकोले राजनीतिमा आएका राई अहिले मल्ली जुनियर बेसिक स्कूलका हेडमास्टर हुन्‌। शिक्षण पेशासित संलग्न रहेका राई भन्छन्‌- शिक्षानीति, समाजनीति, अर्थनीतिलाई राजनीतिले नै सहीरूपले व्यवस्थापन गर्न सक्छ। दबिएको समाजलाई राजनीतिले नै माथि उठाउँछ। तर हाम्रा नेताको हत्या गरियो। तिनी गोर्खाल्याण्डको निम्ति मरे। तिनको सपना पूर्ण गर्नको निम्ति म कटिबद्ध छु। सिक्किमको छुजाचेनमा जन्मिएका राई नेपालीमा एम.ए. हुन्‌।
भारतीय कम्युनिष्ट पार्टीःविक्रम छेत्री।
मोर्चासित मेरो विचार मिलेन, तराईमा गोर्खाहरूले धेरै कुराको तालमेल गरेर राजनीति गर्नुपर्छ। सोंचेको जस्तो नभएकोले अनि राष्ट्रिय दलले नै गोर्खाल्याण्ड दिनसक्ने बुझेपछि म भाकपामा आएको हुँ-विक्रम छेत्री भन्छन्‌। तिनी मार्क्सवादी कम्युनिष्ट पार्टीद्वारा समर्थित भारतीय कम्युनिष्ट पार्टीका कालेबुङ विधानसभा समष्टीका उम्मेद्वार हुन्‌। 31 वर्षीय युवा नेता विक्रम छेत्री एम.ए. हुन्‌। सिलगढ़ी कलेज पढ्दा कलेजमा नेपाली भाषामा पठनपाठन हुनुपर्ने विषयमा आन्दोलित भएदेखि नै तिनमा राजनैतिक चेतना विकसित बनेको तिनी ठान्छन्‌। सिलगढ़ी 2 माइल निवासी विक्रम कालेबुङ आसनको निम्ति लड़िरहेका छन्‌। तिनी गोजमुमो गठनभएदेखि नै मोर्चाका कट्टर समर्थक थिए। सिलगढ़ीमा मोर्चाको कार्यनीति उचित नभएको लागेपछि तिनले 2009 देखि मोर्चाबाट सम्बन्ध विच्छेद गरेका हुन्‌। सोही वर्ष नै तिनी भाजपामा आए। अहिले तिनी भाजपा अल इण्डिया युथ फेडरेशनको वर्किङ प्रेसिडेन्ट छन्‌।  पहाड़मा पिउने पानीको समस्या छ, जसको समाधानको निम्ति उचित पहल हुन सक्नेको छैन। कृषि उत्थानको निम्ति उन्नयनमूलक कार्य हुनसक्नेको छैन। पहाड़मा विकास कार्यलाई प्रोत्साहित नगरिएको अनि सरकारी राशिको दुरूपयोग गर्ने शक्तिको विकास भएकोले यहॉंको अर्थनीति कमजोर छ। म यसको निम्ति कार्य गर्नेछु- भन्छन्‌ तिनी। तिनी पहाड़मा त्रिस्तरीय पञ्चायत व्यवस्था बहाली हुने हुनु अनिवार्य मान्छन्‌। विकासको निम्ति आधारभुत कुराहरूलाई अन्देखा गरिएको छ। मलाई विधायक बनाएर जनताले पठाएको खण्डमा पहाड़को अर्थनैतिक विकासको निम्ति म लड्‌ने छु-भन्छन्‌ तिनी।
गोर्खा जनमुक्ति मोर्चाःडा.हर्कबहादुर छेत्री।
लेखनक्षेत्रमा खुवै नाम कमाएका लेखक डा.हर्कबहादुर छेत्री राजनीतिमा पनि एक सक्रिय नाम हुन्‌। मैले लेखेर पाठकलाई राजनैतिक सचेत बनाउने कार्य गरें, म जुन जनविरोधी शक्तिसित लेखेर लड़िरहेको थिएँ, त्यसैको विरूद्धमा राजनैतिक क्षेत्रमा नै ओर्लिएर काम पनि गरिरहेको छु-तिनी भन्छन्‌। डा.छेत्रीले दार्जीलिङ कलेजमा पढ़िरहेको बेला सन्‌ 1981 मा कलेजको छात्र सङ्गठनमा लागेर राजनीतिमा प्रवेश गरेका हुन्‌। त्यसबेला संयुक्त विद्यार्थी सङ्घको छात्र आन्दोलनमा तिनी सक्रिय थिए। तिनी सोही छात्र सङ्गठनबाट कलेजको छात्र संसद तथा सङ्घको उपाध्यक्ष पनि बनेका थिए। 53 वर्षिय कालेबुङवासी डा.हर्कबहादुर छेत्री विभिन्न राजनैतिक सङ्गठनसित जड़ित रहेपनि गोर्खा जनमुक्ति गठन भएपछि यसको सदस्य रहे। तिनको कार्यकौशलको कारण नै तिनलाई मोर्चाले दल प्रवक्ता पनि बनायो। गोरामुमोकालमा तिनले गोरामुमोको गलत कार्यको पर्दाफास गर्दै कालो शासनको विरोध गरेका हुन्‌। तिनलाई एक राजनैतिक सचेत मात्र होइन साहित्यिक सचेत व्यक्तिकोरूपमा पनि हेरिन्छ। आलोचना गर्न रुचाउने अनि सही कुरा अघि ल्याउन छेत्रीले राजनैतिक-साहित्यिक दुवै किसिमका आलोचनाहरू लेखेका छन्‌। तिनी सेन्टजर्ज स्कूल पेदोङका शिक्षक हुन्‌।
दार्जीलिङ सरकारी महाविद्यालयबाट बोटानीमा एमएससी गरेका हुन्‌ भने उत्तरबङ्गाल युनिवर्सिटीबाट पर्यावरणमा विद्यावारिधी प्राप्त गरेका हुन्‌। 1986मा गोरामुमोको आन्दोलनलाई पूर्णसमर्थन दिएपनि पछि यसै दलको कार्यनीतिको विरोध गरे। मोर्चा गठनअघिसम्म तिनले गोरामुमोको आलोचना गरेका हुन्‌। कालो शासनको अन्त गरेर जनप्रिय शासनको स्थापना गर्नु थियो, त्यसैकारण म मोर्चामा आएर जनताको निम्ति पूर्णरूपले समर्पित भएर काम गरिरहेको छु-भन्छन्‌ तिनी।  1991 मा भुटानी विद्यार्थीहरूको निम्ति गठित स्पोर्ट अर्गनाइजेशन फर भुटानी रिफ्युजी नामक संस्थाका सदस्य बने।तिनी सम्पादक अनि पत्रकार पनि बने। 1999मा दागोपाप चुनाउमा तिनले प्रतिद्विन्द्विता पनि दिए, नगरपालिका चुनाउमा पनि उठे। 2004मा तिनी गोर्खालीगको महासचिव थिए भने पीडीएफका संयोजक पनि भए। मोर्चा प्रवक्ता छेत्रीले केन्द्र र राज्यसित भएका प्राय सबै वार्तामाहरूमा भाग लिइसकेका छन्‌ भने मोर्चाबाट नै तिनी अहिले कालेबुङ समष्टीबाट विधानसभा चुनाउ लड़िरहेका छन्‌। समाजलाई दिइएका योगदानको कदर मलाई जनताले गर्नेछन्‌। छुट्टैराज्य गोर्खाल्याण्डको निम्ति म चुनाउ लड़िरहेको छु। बङ्गालमा मुद्दाबारे बङ्गाली बुद्धिजीवीहरूलाई शिक्षित गराउने कार्य गर्नेछु। सही र असल काम गर्न नसके फर्किने छु। विमल गुरूङले जतिबेला भन्छन्‌, त्यतिबेला नै विधायकबाट राजीनामा पनि दिन तयार छु-भन्छन्‌ डा.छेत्री।
The writing is on the wall: Face the hill posts

Vivek Chhetri, TT, Darjeeling, April 5: Candidates across the hills are racing against time to leave as many footprints as possible in their constituencies to meet voters.

But a group of tech savvy youths in Darjeeling has created pages on Facebook to drum up support for the issues they espouse and are reaching out to the voters before the candidates meet them.

If one has launched a Gorkhaland Awareness Campaign, which has already attracted over a 1000 members in the last few months, another has created a page on the social networking site dedicated to democracy. The page, “Democracy is what we want not dictatorship, voice should be heard not silenced, Darjeeling wake up” has around 700 members.

The Facebook pages have not been started by any political groups or solely for the election purpose. Going by the content, the groups offer space to apolitical people to express their feelings.

No wonder that Gorkhaland and democracy, along with the Sixth Schedule status, are the three major issues that are dominating the political landscape in the hills ahead of the coming Assembly polls.

Barring Rohit Sharma, no other candidates in the hills have created their own pages on Facebook.

The 55-year-old Sharma, who is an associate professor at Kurseong College, has been fielded by the Gorkha Janmukti Morcha in Kurseong.

“Hello friends, I have opened this page to get to know you all even better. Let us all get together for achieving our ultimate aim of Gorkhaland,” Sharma has written on the page, which was created after he filed his nomination on March 28.

The Morcha candidate airs his concerns over the problems faced by voters through the web page. Following his visit to Ringtong, Balasun and its surrounding areas on March 31, Sharma has written: “Some places that I visited today really made my heart cry. It had people deprived from the basic necessities of life. I could not appeal to them to vote for me, but I promised them that I would come back and help them to the best I can.”

Even though other candidates do not have web pages, their supporters and family members are trying to bridge the gap.

As early as March 9, Sanyog Tamang, son of ABGL candidate in Darjeeling Bharati Tamang, has posted an appeal for voters on Facebook.

“Election is in April so appealing all the good citizens of Darjeeling living elsewhere please come and cast your vote this time. We need change in Darjeeling for a better future and a peace,” reads the post.

The campaigning in the hills has gained momentum with Darjeeling MP Jaswant Singh arriving here today to canvass for the Morcha.

The BJP leader is expected to stay in the hills for five days. Sitaram Yechury is also expected to address a CPM’s meeting in Darjeeling on April 14. The campaigning will end on April 16.

There is, however, no information on when GNLF chief Subash Ghisingh is reaching Darjeeling but his party celebrated its foundation day at Sallabari, 30km from here, today.

Gorkha Forum in Congress campaign

KalimNews: Eyes of the hill people are now in the upcoming elections of West Bengal assembly while one person who hails from Kalimpong town and also is a bonafide voter of 22 Assembly constituency has no interest in the regional politics. Though he is regarded as an influential political thinker and his opinion would create effect in the political arena, this 65 years old man is out of the hill political scenario this time and is campaigining in favour of Congress party in the North-East state's Assam where the first phase of polls have already been held. 

This man is known as C.K. Shrestha. A well known theatre personality who has now decided to turn his rest of the life as a political activist. Shrestha has stated through a press release that in 126 assembly constituencies of Assam the percentage of Gorkha voters is 16. This figure entitles these voters to get at least 18 seats in the state assembly, but they get none. Tanka Bahadur Rai gets his Congress ticket by virtue of being Chairman of the assembly and S.R. Subba, sitting MLA, gets the party ticket due to the influence of his godfather brother M.K. Subba, ex-MP. 

Despite overwhelming Gorkha voters supporting the Congress, the community has failed to get any political patronage as the support is undeclared and unnoticed. This issue is being raised for the first time by newly formed National Gorkha Forum for Congress under the leadership of Chief Convenor C.K. Shrestha. Shrestha is of firm belief that if the Congress is the national political party of the Indian Gorkhas then they should declare this support nationally so that this support does not go unnoticed thereby holding the hand of a mainstream national political party which is most essential for a scattered minority community like Gorkha for its political patronage and safeguard. 

Keeping this basic concept in mind the Gorkha Forum openly supported the Congress party by visiting every nook and corner of the state of Assam appealing the Gorkha voters to cast their votes in favour of this national party and do it openly so that their support is recognized. 

This campaign led by Shrestha is receiving overwhelming response from the Gorkhas and other communities particularly by the local Congress candidates who are more than pleased to get such a spontaneous support from an unforeseen quarter. Gorkha votes can be a deciding factor in not less than 17 assembly constituencies of Assam. Smt. Sheila Dikshit, Chief Minister, Delhi has also joined the campaign from last two days sharing the dais with Shrestha. 

PC to visit hills, focus on Gorkhaland

TT, Siliguri/Darjeeling, April 5: Union home minister P. Chidambaram will campaign for the Congress in the Darjeeling hills on April 16 with focus on the Centre’s efforts to resolve the Gorkhaland imbroglio. “He will be in the hills on a day’s visit and will hold public meetings to apprise the people of the Congress’s policies and alliance with Trinamul,” Shankar Malakar, the Darjeeling district Congress president, said today. “His speeches will help us clarify to the people that we are sincere in resolving the political impasse in the hills and unlike the CPM, we will not complicate things.” Congress leaders in the hills said they were planning to hold rallies in Darjeeling and Kalimpong and an indoor meeting in Kurseong for Chidambaram. 

“However, we are yet to know his itinerary, based on which the meetings will be finalised,” said a leader. Observers said Chidambaram’s visit was significant as he had taken part in the tripartite talks involving the Centre, the state government and the Gorkha Janmukti Morcha. “His comments on the subject will be more authentic and are likely to attract the attention of a good number of voters,” said an observer. The CPM has said the Union home minister is coming to the hills to improve the Congress’s relationship with the Morcha. “The alliance between the Trinamul Congress, Congress and the Morcha is an open secret. It seems that Chidambaram will tour the hills to cement the ties and assure the Morcha that its some more demands will be met,” said Jibesh Sarkar, a state committee member of the CPM. “People of Bengal will, however, reject them and their politics.” The Morcha, on the other hand, reacted cautiously to the news of the visit. “We welcome him as the Union home minister. But there is no question of supporting him as the Congress has fielded candidates against the Morcha nominees in the three hill seats,” said Shankar Adhikari, the convener of the Terai committee of the Morcha.< 

“He is free to campaign and hold meetings. Let the people listen to all political parties and decide whom to vote for.” The Kalchini MLA, Wilson Champramari, was released from the Jalpaiguri Central Jail on Tuesday. The division bench of Calcutta High Court had granted him bail on March 30. He was arrested in connection with the violence at Sibchu on February 8. This time too, Wilson is contesting as a Morcha-backed Independent in Kalchini.

Asok justifies slip delivery

TT, Siliguri, April 5: Asok Bhattacharya today told the Election Commission that he was within the law when voter slips bearing his name and symbol were given to the electorate as there was no bar on the distribution of such chits till 48 hours before the polling. The Siliguri candidate of the CPM made this point in his reply to the showcause notice issued by the commission yesterday. 

The notice was sent after the Trinamul Congress had complained that he had violated the model code of conduct by distributing the voter slips with his name and symbol. “It cannot be termed as the violation of election rules as such slips could be distributed till 48 hours before the voting. If the slips are issued after that, the part that contains the name and the symbol of the candidate needs to be removed,” CPM state committee member Jibesh Sarkar told journalists here today. The voter slips distributed by the CPM were perforated in the middle and had two parts. 

While one part had Bhattacharya’s name and the election symbol, the other had space to write voter’s name, serial number and booth number. “We are disappointed with the role of the administration which has taken cognisance of a baseless allegation levelled by Trinamul. Nevertheless, when the returning officer served a notice on us, we replied to him mentioning these points,” said Sarkar, who is also the publisher of the slips. Siliguri subdivisional officer Sourav Pahari had asked Bhattacharya to explain in 24 hours why action should not be taken against him. 

Trinamul premised the complaint on the guidelines issued by the Election Commission. The poll panel has stated on its website (question number 84 of the FAQs under the model code of conduct) that issuing voter slips with candidates’ names and symbols is against the model code of conduct. Election Commission officials were not ready to buy the CPM argument that candidates could give voter slips till 48 hours before the polling. “The rule is very clear. The CPM’s reply to the showcause notice will not stand the scrutiny of law,” said an election commission observer. The SDO has admitted that he received a reply from the CPM. “We will look into the reply and send a report to the state chief electoral officer with our observations,” said Pahari, who is also the returning officer of the Siliguri seat.
Fashion lane in Gangtok - Shops to upgrade to sell designer items

The proposed site of the fashion street in Gangtok. Picture by Prabin Khaling

TT, Gangtok, April 5: A kilometre-long fashion street has been proposed for Gangtok with the Sikkim urban development and housing department ready to spend as much as Rs 10 crore on the stretch. Shops selling designer products, together with restaurants and parking bays along walls with murals, will be spread across for 1km along NH31A — from Sisha Golai to Nam Nam junction at Deorali. Nearly Rs 2 crore has already been allocated in the recently passed annual budget. “We are going to develop the entire stretch as the fashion site of Gangtok where shops selling designer items like clothes, shoes or cosmetics would come up. We are going to improve the drainage, water supply system and street lighting in the area. The overhead cables would be put underground,” said state urban development secretary Tobjer Dorjee. Since the fashion hub is expected to come up in the next 36 months, the acquisition of private land has already started, Dorjee said. “We are going to construct parking bays along the hill side. We will also have sit-outs and walls with murals. The area will be totally landscaped,” he said. The department will start with the beautification of the existing footpath along which some 50- odd shops and medium-range hotels are lined up. A bunch of stores selling designer apparels already exists along this particular stretch. “All the shops have decided to upgrade themselves. Once the area is developed as fashion street, shops selling hardware and other daily items would go for the sale of branded stuff. The project is being implemented in consultation with them,” said Dorjee. He said the shopowners were ready to emulate their counterparts at MG Marg. “There used to be several hardware and grocery shops at MG Marg but after the area was beautified, such merchandise of these shops were replaced by brand items and restaurants. Business has gone up 10 times after the MG Marg was beautified.” Dorjee said the project also includes a swanky restaurant which can accommodate 50-60 people at one go, over a steep jhora. The jhora or stream flows below a narrow NH31A and the proposed fashion street — one of those rare stretches in Gangtok along the highway where there is no concrete structure towards the hillside. “The restaurant will have steel structures. We are going to pre-fabricate the structures somewhere else and later put the final structure in place over the jhora. Visitors to the restaurant can have a splendid view of the opposite Ranka hills and also of Mount Khangchendzonga (Kanchenjungha),” said Dorjee. The fashion street is part of a tourist circuit that the government is planning for Gangtok. A walkway along the steep hillside of Nam Nam Road offers a panoramic view of the forests and the Busuk river on the opposite side is also part of the project. The Rs 17 crore pedestrian walkway with a roof designed on the lines of Sikkimese architecture will consist of a cantilever steel bridge with a restaurant. “At some portions where there is enough vertical height we will have glass flooring to give a skywalk effect and people can see the deep gorge below…It will be completed within 24 months from the date of starting,” said Dorjee.